Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) kapsamında, kişisel verileri işlenen kişilerin hakları düzenlenmiştir. Buna göre, ilgili kişiler, veri sorumlusuna başvurarak, kendisiyle ilgili olarak aşağıda belirtilen taleplerde bulunma haklarına sahiptirler:
- Kişisel verilerinin işlenip işlenmediğini öğrenme
- Kişisel verileri işlenmişse buna ilişkin bilgi talep etme
- Kişisel verilerin işlenme amacını ve bunların amacına uygun kullanılıp kullanılmadığını öğrenme
- Yurt içinde veya yurt dışında kişisel verilerin aktarıldığı üçüncü kişileri bilme
- Kişisel verilerin eksik veya yanlış işlenmiş olması hâlinde bunların düzeltilmesini isteme
- Kişisel verilerin silinmesini veya yok edilmesini isteme
- Kişisel verilerin düzeltilmesi, silinmesi ve yok edilmesi ile ilgili olarak yapılan işlemlerin, kişisel verilerin aktarıldığı üçüncü kişilere bildirilmesini isteme
- İşlenen verilerin yalnızca otomatik sistemler vasıtasıyla analiz edilmesi suretiyle kişinin kendisi aleyhine bir sonucun ortaya çıkmasına itiraz etme
- Kişisel verilerin kanuna aykırı olarak işlenmesi sebebiyle zarara uğraması hâlinde zararın giderilmesini talep etme
İlgili kişinin bir talebinin olması, örneğin açık rızası bulunmamasına rağmen, bir firmadan pazarlama ve reklam amacıyla e-posta alması; fakat bu tür e-postaların kendisine gönderilmesini istememesi durumunda, KVKK kapsamında iki farklı başvuru yöntemi düzenlenmiştir. Bunlardan ilki doğrudan veri sorumlusuna yapılan başvurudur. Diğeri ise Kişisel Verileri Koruma Kuruluna yapılan şikâyettir.
Veri Sorumlusuna Başvuru
Veri sorumlusuna yapılan başvuru, yazılı ya da Kişisel Verileri Koruma Kurulu tarafından belirlenecek diğer yöntemlerle ücretsiz olarak yapılabilmektedir. Ancak, veri sorumlusunun başvuruya yazılı olarak verdiği cevabın on sayfayı geçmesi ya da cevabın USB bellek veya CD gibi ortamlarda verilmesi durumunda, ilgili kişiden ücret talep edilebilecektir. Başvurunun veri sorumlusunun hatasından kaynaklanması hâlinde alınan ücret iade edilecektir.
10 Mart 2018 tarihli Resmî Gazete’de Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ yayımlanmıştır. Tebliğ kapsamında, başvuru usulü ve başvuruda bulunması gereken bilgiler belirtilmiştir. Dolayısıyla, ilgili başvuru:
- Yazılı olarak,
- Kayıtlı elektronik posta (KEP) adresi, güvenli elektronik imza, mobil imza ya da ilgili kişi tarafından veri sorumlusuna daha önce bildirilen ve veri sorumlusunun sisteminde kayıtlı bulunan elektronik posta adresi aracılığıyla ya da
- Başvuru amacına yönelik geliştirilmiş bir yazılım ya da uygulama vasıtasıyla veri sorumlusuna yapılabilmektedir.
İlgili kişi, başvuruyu Türkçe olarak yapmakla yükümlüdür. Başvuruda; ad, soyad ve eğer başvuru yazılı ise imza, tebligata esas yerleşim yeri veya iş yeri adresi, varsa bildirime esas elektronik posta adresi, telefon ve faks numarası, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları için T.C. kimlik numarası, yabancılar için uyruğu, pasaport numarası veya varsa kimlik numarası ile talep konusu bulunması zorunludur. Ayrıca, konuya ilişkin bilgi ve belgeler başvuruya eklenmelidir.
Veri sorumlusu, başvuruda yer alan talepleri otuz günü geçmeyecek şekilde en kısa sürede sonuçlandırmakla yükümlüdür. Başvuru tarihi, yazılı başvurularda başvuru evrakının veri sorumlusuna tebliğ edildiği; diğer başvurularda ise, başvurunun veri sorumlusuna iletildiği tarihtir.
Veri sorumlusu, talebi kabul edebilir ya da gerekçelerini açıklayarak reddedebilir. Cevap yazısı, ilgili kişiye yazılı ya da elektronik ortamda gönderilecektir. Cevap yazısında, başvuranın adı ve soyadı, tebligata esas yerleşim yeri veya iş yeri adresi, varsa bildirime esas elektronik posta adresi, telefon ve faks numarası, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları için T.C. kimlik numarası, yabancılar için uyruğu, pasaport numarası veya varsa kimlik numarası, talep konusu ile veri sorumlusunun başvuruya ilişkin açıklamaları ve veri sorumlusu ya da temsilcisine ait bilgilerin yer alması zorunludur.
Kişisel Verileri Koruma Kuruluna Şikâyet
İlgili kişinin veri sorumlusuna yaptığı başvurunun reddedilmesi, verilen cevabın yetersiz bulunması veya süresinde başvuruya cevap verilmemesi durumunda, veri sorumlusu, cevabını öğrendiği tarihten itibaren otuz ve her halükârda başvuru tarihinden itibaren altmış gün içinde, Kişisel Verileri Koruma Kuruluna şikâyette bulunabilir. Şikâyette bulunmak için, öncelikle veri sorumlusuna başvuru yapmak gereklidir. Aksi takdirde, yapılan şikâyet Kişisel Verileri Koruma Kurulu tarafından reddedilecektir.
Kişisel Verileri Koruma Kuruluna şikâyet, yazılı ve elektronik olarak iki farklı şekilde yapılabilmektedir. Bununla birlikte, vâsi ve vekillerin elektronik olarak şikâyette bulunmasına olanak tanınmamıştır. Dolayısıyla, vâsi ve vekiller şikayetlerini yazılı olarak yapacaklardır.
Yazılı şikâyet, Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanuna tabidir ve dolayısıyla şikâyette ilgili kişinin adı-soyadı, imzası, iş yeri veya ikametgâh adresi ile şikâyet konusunun bulunması gerekmektedir. Bu bilgilerde eksiklik olması durumunda yapılan şikâyet işleme alınmayacaktır.
Elektronik şikâyet, https://sikayet.kvkk.gov.tr/ adresinden erişilebilen KVKK Şikâyet Modülü aracılığıyla yapılmaktadır. Şikâyet Modülünü kullanabilmek için, öncelikle e-Devlet Kapısı Kimlik Doğrulama Sistemi aracılığıyla bir kullanıcı oluşturulması ve daha sonrasında kullanıcı bilgilerinin eksiksiz bir şekilde doldurulması gerekmektedir. Kullanıcı bilgileri tamamlandıktan sonra, modül aracılıyla şikâyet oluşturulabilecektir (Daha ayrıntılı bilgi için bkz. KVKK Şikâyet Modülü Kılavuzu).
Kişisel Verileri Koruma Kurulu, şikâyet üzerine talebi inceleyerek ilgililere bir cevap verecektir. Bununla birlikte, Kurum tarafından, ilgili kişiye şikâyet tarihinden itibaren altmış gün içinde cevap verilmezse talep reddedilmiş sayılacaktır. Şikâyet üzerine yapılan inceleme sonucunda, bir ihlal tespit edilmesi hâlinde, tespit edilen hukuka aykırılıkların veri sorumlusu tarafından giderilmesine karar verilecek ve bu karar ilgililere tebliğ edilecektir. Bu karar, tebliğden itibaren veri sorumlusu tarafından gecikmeksizin ve en geç otuz gün içinde yerine getirilecektir.
